Uzmanlar 4 Şubat Dünya Kanser Günü’nde uyarıyor: Gençler dikkatli olun, kanser riski sizin için de artıyor.
Kanser, modern dünyanın en çok endişe duyulan hastalıklarından biridir. Dünya Sağlık Örgütü, kanser vakalarının 2050 yılında yüzde 75 artarak 35 milyona ulaşacağını öngörüyor. Öte yandan Doç. Medicana Ataköy Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümü’nden Prof. Dr., kolorektal kanserin gençler arasında giderek arttığına dikkat çekti. Nilay Şengül, “Kanser belirtileri konusunda 45 yaş altı kişilerin, hatta üniversite öğrencilerinin bile dikkatli olması gerekiyor. “Kanser taramaları için ilgili sağlık kuruluşlarına başvurmaları gerekiyor” diyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünya çapında kanser vakalarının 2050 yılına kadar yüzde 75’ten fazla artacağını iddia ediyor. Buna göre 35 milyondan fazla yeni kanser hastasının ortaya çıkacağı düşünülüyor. Oransal olarak en büyük artışın düşük gelirli ülkelerde görülmesi bekleniyor.
Doç. Medicana Ataköy Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümünden Prof. Dr.Nilay Şengül Kanserin, dünyada ve Türkiye’de bilinen ölümler listesinde dolaşım sistemini etkileyen hastalıklardan sonra ikinci ölüm nedeni olduğunu hatırlatarak, “Bazı kanserler hiçbir zaman belirti vermeyebilir ama tarama testiyle saptanabilir. . “Erken tespit edildiğinde tedavisi kolaylaşıyor ve kansere bağlı ölüm oranları azalıyor” diyor.
Erkeklerde prostat kanseri, kadınlarda meme kanseri
Günümüzde erkeklerde en sık görülen hastalık prostat kanseri iken, kadınlarda en sık meme kanseri görülmektedir. Doç. Dr. Şengül konuyla ilgili şu istatistikleri paylaşıyor:
“Erkeklerdeki tüm vakaların neredeyse yarısını (%48) prostat kanseri, akciğer kanseri ve kolorektal kanser oluştururken, prostat kanseri tek başına tanıların yüzde 29’unu oluşturuyor. Kadınlarda yeni teşhis edilenlerin yüzde 51’ini meme kanseri, akciğer kanseri ve kolorektal kanser oluştururken, vakaların yüzde 32’sini tek başına meme kanseri oluşturuyor.”
Kansere yakalanma yaşı düşüyor
Verilerin gösterdiği bir başka vahim gerçek daha var: Gençler arasında kanser artıyor. Bu anlamda Doç. Gençlerin de dikkatli olması gerektiğini söyleyen Prof. Şengül, “Amerikan Kanser Derneği (ACS), 2023 yılı başında 2019 yılındaki tanıların yüzde 20’sinin 55 yaş altı hastalarda görüldüğünü, bu rakamın 1995 yılındaki oranın yaklaşık iki katı olduğunu ve ileri hastalık oranlarının arttığını bildirdi. 55 yaşın altındaki hastalarda yılda yaklaşık yüzde 3 oranında.” bildirdi. Gerçek şu ki; Genç erişkinlerde kolorektal kanser görülme sıklığı giderek artıyor ve bu artış yıllardır devam ediyor. “Bu nedenle 45 yaşın altındaki bireyleri, hatta üniversite öğrencilerini bile kabızlık, rektal kanama veya bağırsak hareketlerinde ani değişiklikler gibi şüpheli belirtiler konusunda uyarıyoruz.” diyen gençlere, şüpheleniyorlarsa kanser taraması yaptırmalarını tavsiye etti.
Alışkanlıklarınızı değiştirerek kendinizi kanserden koruyabilirsiniz
Doç. Yaş ilerledikçe ve/veya kanserojen maddelere maruziyet arttıkça DNA hasarına karşı koruyucu ve onarıcı sistemlerin tamir edilemeyebileceğini belirten Prof. Dr. Şengül, kanserin nasıl oluştuğunu şöyle anlatıyor: “Böylece hücrelerin kontrolsüz ve sürekli çoğalması sonucu bir hastalık ortaya çıkıyor ve tedavi edilmediğinde yakın ve uzak organlara yayılıyor.” Yaş, cinsiyet, ırk ve genetik özelliklerin kanserin değişmez nedenleri arasında olduğunu hatırlatarak, “Yaş arttıkça, kadınlarda meme kanseri sıklığı ve erkeklerde prostat kanseri artar. Kafkasyalılarda cilt kanseri riski yüksektir. “Ayrıca birinci derece akrabalarında kanser öyküsü olan bireylerde kanser görülme sıklığı daha yüksektir.” Öte yandan Doç. Kanserden korunmak için değiştirilebilecek bazı alışkanlıkların olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Şengül şu tekliflerde bulunuyor:
“Güneşten ve radyasyondan korunmak, zararlı alışkanlıklardan uzak durmak, sigara ve alkol kullanmamak, hayvansal gıdaları ve yağlı gıdaları azaltmak, kimyasal katkı içeren gıdaları çok fazla tüketmemek, tütsülenmiş ve mangalda pişirilmiş gıdaları daha az tüketmek değiştirilebilir faktörler arasında yer alıyor. Ayrıca hepatit B, C ve HPV gibi virüsler de kansere neden olur. Neyse ki artık hepatit B ve HPV virüslerine karşı aşılar var. Ayrıca tarama sayesinde rahim ağzı, meme, prostat ve kolon kanserlerinde erken teşhis sağlanabilmektedir. Bu nedenle kanser taraması yaptırmak da önemli” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
